Informatika bioinspiratua pertsona, animalia edo landareak bezalako izaki bizidunek informazioa prozesatu, bilakatu eta arazoak konpondu ahal izateko metodoak nola ikasten dituzten imitatzen saiatzen da. Arazo hauek gaur egungo sitema informatikoekin nekez konpondu daitezke.

Sistema hauek diseinatzeko orduan, sinbolo eta zenbakizko konputazioa earabiliz gain, beste hainbat motatako metodoak erabiltzen dira, besteak beste, neurona-sare artifizialak, zehaztu gabeko logika eta konputazio ebolutiboa.

Izaki biziduenen garunak konputagailu digitalen aldean, informazioa oso modu desberdinean prozesatzen du. Zientzialariek horretaz jabeturik, neurona-sare artifizialak sortu zituzten. Gainera, garunaren eraginkortasun energetikoa (julio segundutan neurtuta) gaur egungo konputagailu aurreratuak baino 10¹⁰ aldiz ahaltsuagoa da.

Neurona-sare artifizialen xedea, ikasi eta jeneralitzatzeko aukera duten sistemak diseinatzea da. Hauek, gaur egungo konputagailu sinbolikoak gai ez diren lan korapilatsuak argitzeko gai izango dira. Sistema hauek izaki bizidunen ezaugarriak edukitzea desiragarria da, adibidez konputazio asinkrono paraleloa, portaera hutsegite-toleratzailea eta denbora errealean jardutea, barne inguru aldakor eta konplexuetan bezala.

Sistema bioinspiratuek erabilera aunitz dituzte:

Ikuspen artifiziala

Ikuspen artifiziala konputagailuak irudiak interpretzatzeko gai izaten saiatzen da. Ikusteko gailu elektronikoak 1996. urtetik ari dira frogatzen. Gaur egun, teknika hau txipekin eta kamera digitalek erabiltzen dituzten pixelezko sentsoreekin lantzen ari da. Ikuspen artifizialaren helbueruetako bat ezinduei eta itsuei laguntzea da. Hauen artean famatuenetako bat, gaixo batek ordenagailuko kurtsorea desiratuz bakarrik mugitu izana da

Sudur elektronikoak

Ikuspen artifiziala bezain aurreratua egon ez arren, sistema bioispiratuak sudur artifizialak eraikitzeko ere aplikatzen dira. Sudur hauek, sentsore kimiko batzuz osatuta daude. Sentsore hauek konposatu gaseosoak detektatzen dituzte eta beraien ezaugarriak aurrez neurtutako usainekin erlazionatzen dituzte. Etapa honetan, usainen analisi estastistikoak hartzen du parte, emisioaren datuen korrelazioarekin eta usain desberdinen bereizketarekin batera.

Beste batzuk

Erabilgarritasunen artean, konputagailuak usainak igortzeko aukera da internetera konektatuta dauden bitartean. Gainera beste arlo batzuetan ere erabili liteke, gaixotaasunak eragiten dituzten bakteriak detektatzeko, elikagaien industrian egoera txarrean edo kutxatuta elikagaiak detektatzeko. Azkenik, naturaren zaintzan eabili daiteke, substanzia toxikoen jaulkipena kontrolatzeko.

Teknologiak eta merkatuak bultzatuta, informazio geografikoaren eremua izugarrizko indarra hartzen ari da azkenaldian. Autoetako gidariei laguntzeko tresnak, mendiko ibilbideak gidatzekoak, geografikoki kokatutako zerbitzuak, logistika industrialeko aplikazioak edo tokian tokiko publizitatea dira jadanik martxan dauden edo denbora gutxian ikusiko ditugun aplikazio batzuk.
Baina informazio geografikoan parte hartzen duten elementuetatik datuak (mapak, kaletegiak, zerbitzuen kokapenak, orografia eta abar) izango dira hurrengo urteotako giltzarria. Izan ere, teknologia eta aplikazioak nahikoa garaturik daude, eta datuak dira normalean arreta gutxien jasotzen dutenak.
Ikastaro honetan datu geografikoen sorkuntza erabiltzaileen esku jarri nahi da, OpenStreetMap proiektuaz baliatuz eta aldi berean aberastuz. OpenStreetMap-en helburua, erabiltzaile arrunten laguntzaz Wikipediaren estilora munduko maparik onena lortzea da

Adibidez: http://maps.google.es/

Teknologiaren kontzeptuak hainbat jakintza-arlo biltzen ditu, eta, horien artean, batez ere azken urteotan izandako garapenagatik, telekomunikazioak paper garrantzitsua betetzen du gure gizartean. Izan ere, informazioaren eta komunikazioen teknologiak (IKT) edo baliabide telematikoak gaur egun bizi garen Ezagutzaren edo Informazioaren Gizartearen oinarri dira.

Internet mundu osoan zabalduta dagoen sareen sare erraldoia da, eta honen bitartez edonork informazioa lortu, banatu eta prozesa dezake edonon, edonoiz. Internet ohikoa den gizarte honetan, ezinbestekoa bihurtu zaigu gure arteko komunikazioan, eta enpresetan baliabide estrategikoa da. Bestalde, Internet ezin da, gaur egun, elkarlana eta kooperazioa bezalako ideietatik aparte ikusi.

Oraingoan ere, bilkuraren gai nagusitzat Internet hartu dugu. Batetik, arlo horretan izandako esperientzien berri ematea litzateke gure asmoa. Bestetik, ohi bezala, euskaraz garatutako softwarea aurkeztea ere nahi genuke.

Bilkuran aukera ezin hobea izango dugu teknologia kontu horien inguruko egoeraz eta etorkizunaz eztabaidatzeko.

Tabakalerako zuzendari Joxean Muñozek dimititu egin du

"Tabakalera proiektua, ikuspegi arkitektonikotik zein kontzeptualetik birplanteatu eta birdimentsionatzeko prozesua abian jartzeko Administrazio Kontseiluak hartu duen erabakiaren aurrean, urte hauetan zehar defenditu dudan proiektuarekiko koherentziagatik eta garatu ditugun kontzeptu eta ideiekiko eta proiektuan inplikatu ditugun pertsona eta erakundeekiko konpromisoagatik, Tabakalerako zuzendari nagusi gisa nire dimisioa aurkezteko erabakia hartu dut." Esan du berak.

Tabakalerako finantziazioa eta ardura duten erakundeek (Foru Aldundia, Udala eta Jaurlaritza) atzo egin zuten bilera eraikinean bertan. Hiru erakundeen izenean Markel Olano diputatu nagusiak hartu zuen hitza agerraldi batean, Administrazio Kontseiluko presidente gisa, bileran lortutako akordioak jakinarazteko. Ondoan zituen Donostiako alkatea, Odon Elorza, eta Kultura sailburua, Blanca Urgell. Olanok esan zuen lehenik, hiru erakundeen izenean, Tabakalerak “herri proiektua” izaten jarraitzen duela: “bizirik dagoena, eta elkarrekin aurrera daramaguna”.

Bizi dugun krisi ekonomikoaren ondorioz proiektua birdimentsionatzeko erabakia hartu dutela ere jakinarazi zuen, bai alderdi arkitektonikoari dagokionez eta baita funtzionamenduari dagokionez ere. Urte amaierara arteko epea ezarri dute birdimentsionatzearen norainokoa zehazteko.

Erakundeetako ordezkariek aurreratu dute, halaber, proiektuaren lehen fase bat martxan jarriko dela Artelekuko instalakuntzetan. Zentzu honetan, adierazi dute “Tabakaleraren bihotza”, ikus-entzunezko edukiak sortzeko gune gisa, definitua dagoela eta badagoela jada “ibilbide orri bat”, “gaurtik aurrera” proiektuaren lehen fase bat martxan jartzeko aukera ematen duena, eta Arteleku gune egokia izan dela horretarako.

Jatorrizko testuak berreraikitzen: literaltasunarekiko mendetasuna

Izenburua ikusi bezain laster, garbi izan nuen liburu hau ezinbestez erosi behar nuela, inoiz baino beharrezkoago baitzaigu irakasleoi testuen berreraikitze eta berregiteei buruzko prozesuak ulertzea.

Normalean, hizkuntza-eskoletan egiten ditugun lan gehienak testuak sortzeari lotutakoak izaten dira, testuak eraiki, antolatu, garatu eta ebaluatu, baina gutxitan hartzen ditugu bost edo sei testu desberdin gai bati buruzko lan bat egiteko; eta berez, horixe izaten da hizkuntza idatzian gehien egiten dugun testu-era mundu akademiko eta profesionalean. Hala, gerta liteke ikasle batek oso maila ona ematea hizkuntza-irakasgaietan eta lan eskasak idaztea gainerako irakasgaietan, jatorrizko testuekiko mendetasun handia duten testuak, hain zuzen.

Helduen artean, hutsune hori nabarmena da adibidez Administrazioko 4. Hizkuntz Eskakizuneko probetan. Aztertzaile gabiltzanok oso gutxitan ikusten ditugu ondo egindako laburpenak, testuko edukia ondo hautatuta, azalduta eta josita dituzten laburpenak. Honetan badakit faktore asko daudela tartean, baina hizkuntza aberatsa duten askok egiten dute huts proba honetan, zer pentsatua ematen du, zalantzarik gabe.

Ez dugu, ez, testuekin lan egiten irakasten. Hizkuntza-gaietan segitzen dugu "testuen iruzkinen" formatu zaharkitua segitzen eta unibertsitatera iristen diren ikasleak, ikasle onak direnean ere, galdu egiten dira testuen artean. Gai hauek kezka sortzen badizute, liburu hau gomendatuko dizut:

Ruiz Flores, Maite (2009). Evaluación de lengua escrita y dependencia de lo literal. Barcelona: Graó

esto sigue siendo un blog